علل حساسیت دندانی و درمان آن

تاریخ : سه شنبه , ۱۳۹۷/۰۱/۱۴ ۲۳:۵۹
زمانی شما دچار حساسیت دندانی هستید که هنگام جویدن غذاهای سرد و گرم دچار دردی ناگهانی و شدید در دندانهایتان میشوید که همان موقع برطرف میشود. ممکن است این درد را در دندانی سالم و یا پر شده حس کنید که سبب نگرانی شما از پوسیدگی آنها شود. سپس به دندانپزشک مراجعه کنید و پس از چک شدن دندانهایتان متوجه شوید که دندان یا دندانهای مذکور سالم هستند و مشکلی ندارند. در چنین حالتی شما دارای دندانهایی حساس هستید.
البته باید توجه داشته باشید که اصولا دندانهای ما ممکن است تحمل غذاهای خیلی سرد یا خیلی گرم را نداشته باشند. از طرفی وقتی شما در حال جویدن غذای داغ هستید و به ناگهان نوشیدنی بسیار سردی را مینوشید قطعا دندان شما در اثر این تفاوت شدید دما به نوعی دچار شوک میشود و این تغییر شدید مناسب دندانهای شما نیست. به احتمال قوی اگر شما از غذاهایی با دمای معتدل یا به عبارتی دمای محیط استفاده نمایید هیچگاه مشکلاتی همچون حساسیت دندان را تجربه نخواهید کرد.
 تا همین 100 سال پیش در نبود یخچالهای صنعتی و خانگی، مردم به غذاهای خیلی سرد دسترسی نداشتند. انسانها هرگز مواد غذایی از قبیل بستنی یا یخ را در چهارفصل مصرف نمی کردند. بیشتر مواد غذایی در دمای محیط استفاده میشد. بنابراین عموماً مشکلاتی از قبیل حساسیت دندانی شیوع زیادی نداشت. بنابراین تغییرات دمایی زیاد برای دندانهای شما می تواند آسیب رسان باشد.

علل حساسیت دندانی

به غیر از تفاوت دمای غذا، موارد دیگری نیز وجود دارد که باعث بوجود آمدن حساسیت دندانی میشوند. درمان حساسیت دندانی گاهی از نظر تکنیکی ساده است. شایع ترین درمان هم استفاده از خمیردندانهای ضدحساسیت است. درمانهای دیگری هم در مطب دندان پزشکی می تواند روی دندانهای حساس انجام بگیرد تا حساسیت برطرف شود یا کاهش یابد.
  • مواد غذایی ترش و اسیدی یک لایه از مینای دندان را از بین میبرند و باعث ایجاد حساسیت دندانها میشوند. هرگز میوه و غذاهای اسیدی را بر روی دندان خود فشار ندهید و پس از خوردن خوراکیهای ترش یا مواد غذایی که در دهان تولید اسید مینمایند، دهان خود را با آب شستشو دهید.
  • ترک خوردن دندانها یکی دیگر از علل حساسیت دندانی است. خوردن خوراکیهای سفت مانند ته دیگ، شکستن پسته با دندان و کارهایی از این قبیل باعث بوجود آمدن ترکهایی میشوند که با چشم غیر مسلح دیده نمیشوند. همین ترکها باعث ایجاد حساسیت میشوند.
وجود ترک روی دندان - علل حساسیت دندانی
شکل ۱. علل حساسیت دندانی - وجود ترک روی دندان
  • استفاده از مسواک نامناسب و روش نادرست مسواک زدن باعث پایین رفتن لثهها میشود که همین امر ریشه دندان را بیشتر در معرض مواد غذایی یا تغییر دما قرار میدهد و باعث ایجاد درد دندان میشود.
  • وجود پرکردگی روی دندان، میتواند درجاتی از حساسیت برای آن ایجاد کند. در صورت وجود پوسیدگیها و پرکردگیهای نزدیک عصب، چون لایههای حفاظت کننده پالپ (عصب) در برابر تغییرات حرارتی وجود ندارد. دندانها بیشتر حساس میشوند.
  • ساییدن دندانها روی هم به دلیل مشکلات عصبی، کشیده شدن دندانها روی هم، یا حتی به دلیل مشکلات انگلی، باعث کاهش مینا و عاج دندان و نهایتا حساسیت دندانها میشود.
  • برخی درمانهای دندانپزشکی مانند پرکردگی و سفید کردن دندانها نیز باعث ایجاد حساسیت میشوند. البته حساسیت ناشی از اینگونه خدمات موقتی هستند.
  • جراحی لثه نیز میتواند دندانها را حساس کند که معمولا بعد از مدتی از بین میرود. چنانچه پس از مدتی همچنان ادامه داشت، نیاز به درمان ریشه (اندو) خواهد بود. در اینصورت حتما به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

درمان حساسیت دندانی

درمانهای متعددی برای حساسیت دندان وجود دارد و هر دندانپزشکی روشهای مورد علاقه خود را توصیه میکند. اما هیچ روش مشخصی وجود ندارد که برای همه مؤثر باشد. تشخیص دقیق دلیل حساسیت در درمان آن بسیار ضروری است. اگر دلیل حساسیت مشخص شد، درمان انتخاب شده در کاهش درد مؤثرتر خواهد بود. اگر دندانپزشک تنها حساسیت را درمان کند و دلیل آن را مورد توجه قرار ندهد، حساسیت ادامه یافته و بدتر میشود. به طور کلی درمانهای زیر توصیه میشوند.
 
  • دندانپزشکان معتقدند احتراز از غذاهایی با تفاوت دمای فاحش میتواند بهترین شیوه برای مقابله با این مشکل باشد. از طرف دیگر استفاده از خمیردندانهای ضد حساسیت نیز کمک شایانی به حل این مشکل خواهد کرد.
  • دندانپزشکان قادرند درمانهایی روی دندانهای بیش از حد حساس انجام دهند و از حساسیت آنها بکاهند. آخرین و نادرترین راه برای درمان حساسیت دندانی بیش از حد، عصب کشی است. چنانچه پس از عصب کشی همچنان درد دندان ادامه داشت به این معنی است که مشکل در داخل ریشه دندان است.
  • روزانه دو بار با مسواک تقریبا نرم و خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. البته روش مسواک زدن نیز باید درست و مناسب باشد. مسواک زدن شدید باعث میشود باکتریها و در نتیجه عفونت و پوسیدگی به عاج دندان برسد.
از مسواک زدن شدید، استفاده از خمیردندانها بیش از حد قوی، فشار آوردن بر روی لثه خودداری کنید.
استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید و مسواک تقریبا نرم - درمان حساسیت دندان
شکل ۲. درمان حساسیت دندانی - خمیردندان حاوی فلوراید و مسواک تقریبا نرم
  • از دهان شوی حاوی فلوراید استفاده کنید که در درمان حساسیت دندانی بسیار موثر خواهد بود.
  • از دهان شوی آب نمک ولرم نیز میتوانید در این رابطه استفاده کنید.
بهتر آن است که با رعایت اصول بهداشتی دهان و دندان و چک آپهای منظم نزد دندانپزشک مجرب، اجازه ندهید دندنهای شما دچار ناراحتیهای شدید شوند. از بهترین راههای جلوگیری از پوسیدگی دندانها احتراز از مصرف نوشابههای گازدار است. چرا که یکی از مهمترین عوامل پوسیدگی دندانها هستند.

فرآیندهای پزشکی برای درمان حساسیت دندان

چنانچه با رعایت موارد فوق همچنان دندان درد ادامه داشت، با دندانپزشک خود مشورت کنید. ممکن است درندانپزشک فرآیندهای پزشکی خاصی را برای درمان حساسیت دندان انجام دهد:
  • باندینگ، روکش و پرکردگی قالبی دندان (اینلِی): این موارد می توانند ترک یا پوسیدگی دندان که باعث حساسیت می شوند را ترمیم کنند.
  • ژل یا وارنیش فلوراید: یک لایه از فلوراید بر روی منافذ باز دندان توسط دندانپزشک قرار داده میشود.
  • جراحی پیوند لثه: اگر لثه تحلیل رفته باشد، این کار از ریشه دندان محافظت کرده و حساسیت را کاهش می دهد.
  • معالجه ریشه: این کار آخرین چاره برای حساسیت های شدید دندان که با روش های دیگر رفع نمی شود است.

 
مطالب مرتبط:

مقالات مرتبط: